Các bệnh da thường gặp vào mùa lạnh

Vào mùa lạnh, ta rất dễ mắc các chứng bệnh khó chịu như khô da, nứt môi, mề đay, nứt gót... Các bệnh vẩy cá, chàm cũng trở nên nặng hơn trong mùa này. Để khắc phục, ngoài việc dùng thuốc, điều quan trọng là phải luôn giữ ẩm cho da.

1. Các bệnh thường chỉ xuất hiện trong mùa lạnh

- Khô da: Da bị mất nước sẽ dẫn đến tình trạng khô, ẩm mốc, dễ bị kích thích gây ngứa. Khi gãi, trên da xuất hiện những vệt trắng. Nếu không can thiệp kịp thời hoặc người bệnh lại sử dụng thuốc bôi và xà phòng không thích hợp, da sẽ có thể bị chàm hóa, chảy nước, có mụn nước. Nếu bệnh nặng hơn, da sẽ bong ra như vẩy cá (gọi là da vẩy cá).

- Nứt môi: Cũng do tình trạng mất nước gây ra. Đầu tiên môi khô, bong vẩy, từ từ dẫn đến nứt, gây đau, chảy máu. Nếu không được điều trị đúng, môi sẽ bị chàm hóa, nhiễm trùng, gây ăn uống khó khăn và mất thẩm mỹ.

- Nứt gót chân: Vị trí thường gặp là gót và đầu ngón chân cái, út. Da dày lên, có những đường nứt dọc xung quanh gót chân, ở ngón cái thì bị nứt cả đường dọc và ngang. Lâu ngày, những vết nứt này sẽ kéo dài ra và sâu hơn, gây đau đớn, chảy máu, đi lại khó khăn.

- Mề đay do lạnh: Một số người khi tiếp xúc với không khí lạnh sẽ bị nổi sẩn, mảng màu đỏ, kích thước có thể nhỏ (vài cm) hoặc lớn như tảng cơm cháy, phù nề. Mề đay gây ngứa dữ dội, xuất hiện vài giờ rồi biến mất, sau đó lại nổi những mảng mới ở vị trí cũ hoặc chỗ khác.

Những bệnh nặng lên trong mùa lạnh

- Da vẩy cá: Có thể là bẩm sinh hoặc mắc phải sau một số bệnh ngoài da (như chàm thể tạng, phong cũ, bệnh mạch máu...). Biểu hiện bệnh là da khô, xếp vẩy cá.

- Chàm tăng sừng nứt nẻ: Bệnh thường tập trung ở đầu ngón tay, chân, với biểu hiện da dày lên, có những sọc nứt nẻ. Khi lớp da dày lột đi, lớp da ở dưới sẽ lộ ra, màu đỏ hoặc trắng hồng, không ngứa. Nhưng nếu tiếp xúc với kim loại hoặc bôi thuốc không đúng, vùng da này sẽ ngứa ngáy khó chịu. Vào mùa lạnh, hiện tượng tăng sừng nứt nẻ sẽ tăng lên rất nhiều, khiến bệnh nhân đau đớn, hạn chế cử động.

Ngoài ra, một số bệnh khác như cước lạnh, mũi đỏ... cũng tăng lên trong mùa lạnh nhưng ít gặp ở Việt Nam.

Phòng ngừa và xử trí

- Giữ cho da đừng mất nước, luôn có độ ẩm thích hợp: Tốt nhất là sử dụng thuốc làm ẩm da (chứa urê, axit salicylic...). Nồng độ thuốc phải thích hợp với vùng da bị tổn thương. Chẳng hạn, nếu bị khô da ở mặt, có thể dùng những loại dầu làm ẩm dành cho trẻ em; còn nếu nứt gót chân thì phải sử dụng các thuốc có nồng độ urê từ 20% trở lên (có phối hợp với axit lactic càng tốt).

- Uống vitamin A liều cao: Chất này có tác dụng tốt trên sự sừng hóa, nhất là ở những bệnh da có sẵn như chàm tăng sừng nứt nẻ, da vẩy cá.

- Bôi thuốc chống ngứa: Các thuốc phổ biến là Chlopheniramin, Prometazine, Loratadin... Thuốc này thường chỉ có tác dụng trong trường hợp mề đay do lạnh hoặc có hiện tượng chàm hóa.

- Uống nhiều nước, mặc quần áo, quấn khăn đủ ấm.

Lưu ý: Không được dùng thuốc không rõ tác dụng, thuốc truyền miệng, xà phòng không thích hợp.